«Καμμένη γη» το Χρηματιστήριο το 2014 - «Εξαερώθηκαν» 10,6 δισ.

Σε «γη των χαμένων κεφαλαίων» μετεξελίχθηκε το ελληνικό χρηματιστήριο το 2014, ύστερα από τη μεγάλη άνοδο της προηγούμενης χρονιάς. Ο Γενικός Δείκτης υποχωρούσε μετά τη δεύτερη ψηφοφορία για εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά 26,62% από την αρχή του χρόνου και ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη υποχώρηση στην Ευρώπη μετά την πτώση της Μόσχας (-40,37%).

Η κεφαλαιοποίηση του ελληνικού χρηματιστηρίου υποχώρησε κατά 10,6 δισ. ευρώ από τις 31/12/2013 μέχρι τις 22/12/2014, κεφάλαια που εάν παρέμειναν στη χρηματιστηριακή αγορά ενδεχομένως να άλλαζε όχι μόνο η εικόνα του χρηματιστηρίου αλλά και των ευρύτερων οικονομικών εξελίξεων.

Το ελληνικό χρηματιστήριο παραμένει δέσμιο μίας ανησυχητικής πολιτικής μεταβλητότητας, γεγονός που οδηγεί σε εκροές κεφαλαίων προς χρηματιστηριακές αγορές μειωμένων κινδύνων και αυξημένης εμπορευσιμότητας. «Πτήση προς την ποιότητα» (flew to quality) όπως λένε οι διαχειριστές κεφαλαίων. Το γεγονός ότι πλέον οι αποδόσεις των μεγάλων ξένων αγορών είναι εξαιρετικές οδηγούν σε εκροές κεφαλαίων από αγορές αυξημένων κινδύνων προς αγορές υψηλών προσδοκιών.

Το χρονικό της παρατεταμένης υποχώρησης

Οι βασικοί λόγοι της υποχώρησης της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς ήταν αφ' ενός η υποβάθμισή της σε αναδυόμενη, γεγονός που οδήγησε σε φυγή μακροπρόθεσμων κεφαλαίων και σε είσοδο ευκαιριακών κεφαλαίων βραχυπρόθεσμης διάρκειας και βέβαια η πολιτική αβεβαιότητα που ξεκίνησε μετά τις ευρωεκλογές και κορυφώθηκε κατά το διάστημα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου, όταν τα πολιτικά θέματα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και ενδεχόμενων άμεσων εκλογών ξαναμπήκαν στην ατζέντα της πολιτικής ηγεσίας.

«Καμμένη γη» το Χρηματιστήριο το 2014 - «Εξαερώθηκαν» 10,6 δισ.

Οι πρώτες εκροές κεφαλαίων που είχαμε τον Απρίλιο (προ των ευρωεκλογών) εντάθηκαν μετά τον Σεπτέμβριο, όταν ο Γενικός Δείκτης επέστρεψε σε τριψήφια νούμερα από τις 1.200 μονάδες του Αυγούστου και τις 1.270 μονάδες αμέσως μετά τις ευρωεκλογές (Ιούνιος 2014).

Τα πρώτα μηνύματα διόρθωσης και εσωτερικών προβλημάτων έφτασαν στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά στα τέλη Σεπτεμβρίου, όταν οι ξένοι οίκοι είχαν αρχίσει να προειδοποιούν αφ' ενός ότι υπάρχει μεταρρυθμιστική «χαλάρωση» στο οικονομικό πρόγραμμα και αφετέρου να ρωτούν για τις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις. Στο δίμηνο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, η εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά γνώρισε δύο βραχυπρόθεσμες χρηματιστηριακές διορθώσεις (η πρώτη κατά την τρίτη εβδομάδα του Οκτωβρίου και η δεύτερη στα μέσα Νοεμβρίου) τις οποίες αν και τις ξεπέρασε σχετικά σύντομα, άφησαν πίσω τους μία αγορά γεμάτη ερωτήματα και αμφιβολίες.

Αν και οι περισσότερες εισηγμένες είχαν αρχίσει να μεταθέτουν τους στρατηγικούς τους σχεδιασμούς προς τις αρχές του 2015, η επίσπευση των πολιτικών εξελίξεων με το διάγγελμα Σαμαρά στις 8 Δεκεμβρίου δημιούργησε τη μεγαλύτερη τριμερή διόρθωση από το 1987 (της τάξης του 13,5%) από τα επίπεδα των 1.020 μονάδων προς τα επίπεδα των 824 μονάδων (στις 12/12) και ανοίγοντας πάλι τον ασκό του Αιόλου που είχαν κλείσει μετά τον Ιούνιο του 2012. Ο εφιάλτης του Grexit και οι ανησυχίες για το πολιτικό «αύριο» της χώρας ξαναμπήκαν στο καθημερινό πολιτικό και χρηματιστηριακό λεξιλόγιο.

Οι τραπεζικές μετοχές και τα σήματα των warrants

Κάτω απ΄ αυτές τις συνθήκες, οι πλέον ευάλωτες μετοχές αποδείχθηκαν και πάλι οι μετοχές και τα warrants των ελληνικών τραπεζών. Ειδικά τα τραπεζικά warrants, επειδή αποτελούν προεξόφληση μελλοντικών εξελίξεων στον κλάδο δέχθηκαν τις μεγαλύτερες πιέσεις κυρίως από ξένα hedge funds που συμμετείχαν στις προηγούμενες αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων.

Ενδεικτικά το warrant της ΕΤΕ υποχώρησε κατά 86,33% και το warrant της Πειραιώς υποχώρησε κατά 73,71% από τις αρχές της χρονιάς. Η μετοχή της Attica Bank υποχώρησε κατά 81,57% δυσκολεύοντας ακόμη περισσότερο την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, η οποία μετατίθεται στις καλένδες, ενώ και η μετοχή της Eurobank υποχωρούσε από την αρχή του χρόνου μέχρι τις 22/12 κατά 62,77% αυξάνοντας τα προβλήματα.

Μικρότερες απώλειες (-26,69 %) κατέγραψε η μετοχή της Alpha Bank η οποία είχε και την καλύτερη κεφαλαιακή υποδομή. Ωστόσο, η πολιτική αβεβαιότητα δημιούργησε και σ' αυτήν ιδιαίτερες πιέσεις, καθώς η τραπεζική μετοχή επωμίζεται πλέον και τον πιστοληπτικό κίνδυνο της χώρας (country risk).

Η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς αν και στο πρώτο εξάμηνο του 2014 έδειξε αντοχές, τελικά καταγράφει απώλειες από την αρχή του χρόνου 35,48%. Οι τραπεζικές μετοχές από ακρογωνιαίοι λίθοι του ελληνικού χρηματιστηρίου καθίστανται οι «γίγαντες με τα πήλινα πόδια» καθώς ούτε οι επενδυτές τους (hedge funds) δίνουν κεφάλαια αλλά και επειδή το μέλλον τους εναπόκειται (ξανά) στις καλές προθέσεις της ΕΚΤ. Ο επιπλέον κίνδυνος είναι εάν εμφανιστούν ξανά αυξημένες εκροές κεφαλαίων. Υπολογίζεται ότι στις παρούσες αποτιμήσεις τους, οι τραπεζικές μετοχές έχουν προεξοφλήσει σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις αυτές. Αν όμως οι πολιτικές εξελίξεις δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των ξένων πιστωτών, ίσως οι τραπεζικές μετοχές βρεθούν πάλι κοντά στα ιστορικά χαμηλά του Ιουνίου του 2012.

• Πηγή: Του Νίκου Σακελλαρίου - ΗΜΕΡΗΣΙΑ