Ισπανία, 2016, Έγχρωμο,
Σκηνοθεσία: Icíar Bollaín
Πρωταγωνιστούν: Anna
Castillo, Javier Gutiérrez, Pep Ambròs, Διάρκεια: 100’
Η
Alma μεγάλωσε με τον παππού της να την αγαπάει πάρα πολύ και να της μαθαίνει να
αγαπά μια ελιά 2000 ετών που είναι φυτεμένη στον ελαιώνα τους. Τώρα είναι
ενήλικη, δουλεύει στο οικογενειακό εκτροφείο πουλερικών, ο παππούς της δεν
τρώει και δε μιλά ενώ η ελιά πουλήθηκε από τους γονείς της Alma για 30000 ευρώ.
Πιστεύοντας πως η πάθηση του παππού της οφείλεται στο ξερίζωμα της ελιάς,
ξεκινά μια εκστρατεία ανεύρεσης και επαναφοράς του δέντρου στο πάτριο χώμα του.
Μαζί της στο ταξίδι προς το Ντίσελντορφ, όπου πλέον βρίσκεται το δέντρο, θα
πάρει τον θείο της και τον Rafa, έναν νεαρό κρυφά ερωτευμένο μαζί της. Στην
πορεία θα καταλάβουν πως δεν είναι η Ιθάκη ο σκοπός, αλλά το ταξίδι, που θα
τους κάνει να ανοιχτούν μεταξύ τους. Τρυφερή, με νατουραλιστική σκηνοθεσία και
την ελπίδα να πεθαίνει τελευταία, Η Ελιά είναι μια ταινία πέρα για πέρα
ανθρώπινη, με εκπληκτικούς πρωταγωνιστές και τη συγκίνηση να βγαίνει με τρόπο
φυσικό.
Δεν
πρόκειται για μια οικολογική, ούτε για ένα πολιτικό «κατηγορώ». Δεν πρόκειται
ούτε για ένα road movie, ούτε για ένα δράμα χαρακτήρων. Ή μάλλον πρόκειται για
όλα τα παραπάνω, χωρίς όμως να είναι το βασικό κέντρο εστίασης της Ελιάς. Γιατί
αν εστιάζει, τελικά, κάπου συγκεκριμένα, τότε ο στόχος της δεν είναι άλλος από
τις ανθρώπινες σχέσεις και την αγάπη, τα ανθρώπινα λάθη και τις αναμνήσεις, την
απέχθεια, την αποδοχή και τις αποφάσεις που ορίζουν την πορεία μας. Την
ανθρώπινη Κατάσταση δηλαδή.
Και
γι’ αυτό το λόγο διαφέρει από ένα οποιοδήποτε αντίστοιχο δράμα, γιατί
αντιλαμβάνεται, με μεσογειακό ταμπεραμέντο και τις αντίστοιχες ευαισθησίες το
τι θέλει να πει. Σίγουρα θέλει να κατακεραυνώσει το νέο Ράιχ που ώθησε τα πάντα
στην καταστροφή και να μιλήσει για την υποκρισία των δήθεν οικολογικών
μεγαλοεταιρειών. Θέλει να απεικονίσει τη διαφορά ανάμεσα στη φλεγόμενη από τον
ήλιο Μεσόγειο και το βροχερό Βορρά. Να δείξει ένα ακτιβιστικό πρόσωπο σε όλα
αυτά που γενικά δυναστεύουν επί περιόδου κρίσης τους φτωχότερους και από τη μια
μέρα στην άλλη τους μειώνουν στο τίποτα. Αλλά πρώτα και κύρια, θα μιλήσει για
την οικογένεια, την αγάπη, τη σύγκρουση και τη συμφιλίωση, τις στιγμές που
έγιναν τα ασυγχώρητα λάθη και τα περιθώρια απολογίας σε σχέση με τα πεπραγμένα.
Και αυτό θα το κάνει με το προαναφερθέν ταμπεραμέντο, με τρόπο που θα
συγκινήσει αλλά όχι χυδαία. Οι ήρωές του εξάλλου είναι όλοι τους ατελή
ανθρωπάκια, οπότε δεν μπορούμε να φτάσουμε στο οποιοδήποτε «ιδεατό» και στην
καλοστημένη, αλλά ολότελα πλαστική συγκίνηση.
Αντιθέτως,
η σχεδόν ντοκιμαντερίστικη κάμερα προτιμά τη σάρκα και τα οστά, το χώμα και τα
δέντρα, τον ήλιο και τη βροχή, ό,τι μας περιβάλλει δηλαδή. Δείχνει συμπάθεια
στα πρόσωπα που απεικονίζει γιατί αντιλαμβάνεται τα ψέγματά τους και αυτά είναι
που τους κάνουν τέλεια ατελείς. Κανένας κεντρικός χαρακτήρας δεν είναι ηθικά
άσπρος ή μαύρος, όλοι ακροβατούν στο γκρίζο και προσπαθούν να γείρουν προς το
λευκό. Αλλά σε όλους παραμονεύει η δειλία, μέχρι τουλάχιστον να έρθει η στιγμή
που θα αναλάβουν τις ευθύνες τους. Και
τελικά θα καταλήξουμε σε ένα φινάλε τόσο απέριττα συγκινητικό, που είναι
σχεδόν αδύνατο να μη βουρκώσει κανείς στη θέασή του.
Σε
αυτό βέβαια βοηθούν και οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών. Η Anna Castillo βγάζει
ένα νεανικό αισθησιασμό και μια ανάλογη οργή, μια αμφισβήτηση προς τα πάντα που
της βγαίνει απόλυτα φυσικά. Ο Pep Ambròs επιλέγει να παίξει με τη σιωπή και την
αυτοσυγκράτηση, έχοντας ελάχιστα ξεσπάσματα και το κάνει με τρόπο ταιριαστό.
Και ο Javier Gutiérrez είτε όταν μιλά, είτε όταν σιωπά και παίζει με τις
εκφράσεις του, αποδεικνύει πως πρόκειται για έναν μεγάλο ηθοποιό, κάτι το
οποίο, φυσικά, δεν περιμέναμε ως τώρα για να το καταλάβουμε. Τόσο στις Ιστορίες
για Αγρίους (Relatos Salvajes) όσο και στο Μικρό Νησί (La Isla Minima) τον
έχουμε επαινέσει, αλλά εδώ δείχνει ένα πρόσωπο διαφορετικό.
Συνοψίζοντας,
πρόκειται για ένα φιλμ με συνείδηση. Ανθρώπινη, πολιτική, οικολογική, όπως
θέλετε βαφτίστε την, αλλά ένα είναι το σίγουρο: πως είναι μια ταινία με ψυχή,
καθόλου αποστειρωμένη και ασυζητητί μια πρόταση που λάμπει. Όχι σαν διαμάντι, αλλά
σαν το δάκρυ που κυλά.
- Πηγή: http://popaganda.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου